۴ ترفند استفاده از بولت لیست در محتوا

A/B تست تیم تولید محتوای ایران فاندر روی بولت لیست ها

در تجربه ای که به تازگی در یکی از پروژه های محتوایی ایران فاندر در حوزه رژیم لاغری داشتیم، تنها با بازنویسی یک مقاله ۱۸۰۰ کلمه ای و استفاده هوشمندانه از بولت لیست ها، نرخ ماندگاری کاربران (Dwell Time) در صفحه حدود ۲۳ درصد افزایش یافت.

این تغییر ساده اما تأثیرگذار، بر اساس یک تست A/B روی دو نسخه کاملاً مشابه مقاله انجام شد؛ تنها تفاوت، نحوه ارائه اطلاعات بود!

فهرست های گلوله ای (Bullet Points) یا بالت لیست (Bulleted Lists) چیست؟

بالت گذاری به معنای نمایش نکات و اطلاعات در قالب فهرست های نقطه ای است. در این نوع فهرست ها، معمولاً از علامت هایی مانند دایره، مربع یا دیگر نمادها در ابتدای هر بند استفاده می شود. این ساختار کمک می کند مطالب از حالت متنی و فشرده خارج شده و به صورت منظم و قابل درک ارائه شوند.

استفاده از لیست های نشانه دار مزایای متعددی دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش خوانایی و وضوح متن
• تسهیل در درک و یادآوری مطالب
• کمک به کاربر برای شناسایی سریع نکات اصلی
• ایجاد نظم بصری در ساختار محتوا

مقایسه یک متن فشرده و نسخه بالت گذاری شده

برای درک بهتر، به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید در حال تهیه فهرست اقلام یک فروشگاه هستید. اگر محتوا به صورت یک جمله پیوسته نوشته شود، چنین خواهد بود:

❌ در فروشگاه ما شیر، پنیر، تخم مرغ، نان تازه و ماست موجود است.

اما در صورت استفاده از بالت گذاری، همان اطلاعات به شکل زیر ارائه می شود:

✔️ در فروشگاه ما محصولات زیر موجود است:

• شیر
• پنیر
• تخم مرغ
• نان تازه
• ماست

همان طور که مشاهده می کنید، در نسخه دوم، مخاطب بسیار سریع تر می تواند اقلام را ببیند، بشمارد و به خاطر بسپارد. این ویژگی به ویژه در صفحات وب نقش مهمی در انتقال مؤثر پیام دارد.

چه زمانی و چگونه از فهرست های نشانه دار (بالت گذاری) در محتوا استفاده کنیم؟

۱- اگر با چند مورد یا ویژگی مختلف روبرو هستید (معمولاً سه مورد یا بیشتر)

هنگام نوشتن مطالب، اگر با چند مورد یا ویژگی مختلف روبرو هستید (معمولاً سه مورد یا بیشتر)، استفاده از فهرست های نشانه دار یا بولت دار یکی از بهترین و کاربردی ترین روش هاست.

مثال: فرض کنید می خواهید مزایای یک پکیج اقامتی در هتل همراه با خدمات اسپا را معرفی کنید.

اگر این طور بنویسید:

❌ پکیج ما شامل ماساژ بدن، استفاده از سونا و جکوزی و سرو صبحانه در اتاق است.

این جمله درست است، اما در نگاه اول کمی فشرده به نظر می رسد و ممکن است مخاطب یکی از موارد را نادیده بگیرد.

در مقابل، اگر همین جمله را به شکل لیست بازنویسی کنیم، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت:

✔️ این پکیج شامل خدمات زیر است:

• ماساژ کامل بدن
• استفاده از سونا و جکوزی
• سرو صبحانه در اتاق

در این حالت، خواننده می فهمد که سه خدمت در پکیج وجود دارد، چشمش به راحتی روی هر مورد مکث می کند و می تواند هر خدمت را جداگانه و دقیق تر درک کند.

۲- توجه به حفظ یکنواختی در طول خطوط

زمانی که فهرست شامل مواردی با طول های نامتناسب و پراکنده باشد، ساختار کلی آن نامنظم، شلوغ و گاه حتی گیج کننده به نظر می رسد!

قطعاً ذهن مخاطب به جای تمرکز بر محتوای آیتم ها، درگیر نظم نداشتن آن ها می شود. برعکس، اگر آیتم های فهرست از نظر طول کلمات یا عبارات تقریباً در یک سطح باشند، چشم انسان آن را به صورت یک بلوک منسجم و متعادل ادراک می کند.

مثال: فرض کنید می خواهید فهرست وسایل مورد نیاز برای اردوی تابستانی کودکان را لیست کنید.

❌ نمونه ای از فهرستی با آیتم های ناهماهنگ از نظر طول:

• مسواک
• حوله بزرگ حمام برای خشک کردن بدن پس از دوش
• کفش مخصوص دویدن و ورزش
• لباس
• کرم ضدآفتاب مخصوص پوست حساس کودکان یادتان نرود

در نگاه اول، این فهرست دچار بی نظمی و عدم توازن بصری است. برخی از آیتم ها بسیار کوتاه و برخی دیگر بیش از حد طولانی اند. این موضوع نه تنها از جذابیت ظاهری می کاهد، بلکه موجب خستگی دیداری و دشواری در اسکن سریع محتوا توسط مخاطب می شود.

✔️ بازنویسی همان فهرست با حفظ یکنواختی در طول خطوط:

• مسواک کودک
• حوله حمام
• کفش ورزشی
• لباس تابستانی
• کرم ضدآفتاب

همان طور که مشاهده می کنید، با اندکی ویرایش زبانی و ساختاری، می توان آیتم هایی هم سطح از نظر طول ساخت که هم زیباتر به نظر می رسند و هم در حافظه مخاطب بهتر جای می گیرند.

۳- استفاده از ساختار مشابه برای همه بندهای فهرست

سومین نکته مهم در نوشتن فهرست ها، استفاده از ساختار موازی جملات است. به عبارت دیگر، هر بند از فهرست باید از نظر سبک و ساختار زبانی با سایر بندها هماهنگ باشد. این کار باعث می شود فهرست قابل پیش بینی تر و خواناتر باشد.

مثال: فرض کنید می خواهید فهرستی از اصول برای داشتن یک روز کاری پربازده را توصیه کنید.

❌ فهرست نامنظم:

• صبحانه سالم بخورید.
• برنامه ریزی روزانه خیلی کمک می کند.
• سعی کنید حواس پرتی نداشته باشید.
• تمرکز داشتن در انجام کارها مهم است.

می بینید که هر بند ساختار متفاوتی دارد؟ بسیار مهم است که تمام بندهای فهرست یا جمله کامل باشند یا جمله ناقص (عبارت). ترکیب این دو در یک فهرست، باعث آشفتگی ذهن خواننده می شود.

✔️ حالا همان فهرست را با ساختاری یکسان و هماهنگ بازنویسی می کنیم:

• خوردن صبحانه سالم را فراموش نکنید.
• تنظیم برنامه روزانه را در اولویت قرار دهید.
• جلوگیری از حواس پرتی را تمرین کنید.
• تمرکز روی یک کار را در هر لحظه حفظ کنید.

در این نسخه، همه بندها با اسم مصدر شروع می شوند (خوردن، تنظیم، جلوگیری، تمرکز) و شکل نوشتاری مشابه دارند. همین هماهنگی باعث می شود متن حرفه ای تر، روان تر و تأثیرگذارتر به نظر برسد.

۴- خودداری از تکرار یکسان واژه ها یا عبارات در ابتدای بندها

وقتی هر مورد با جمله ای مشابه آغاز می شود، مخاطب برای تشخیص تفاوت ها دچار سردرگمی می شود و خواندن متن هم یکنواخت و خسته کننده خواهد بود.

مثال: تصور کنید می خواهید چند پیشنهاد برای تقویت تمرکز هنگام مطالعه ارائه دهید.

❌ فهرست گلوله ای نادرست:

• برای افزایش تمرکز، مکان مطالعه تان را ساکت و آرام انتخاب کنید.
• برای بالا بردن تمرکز، گوشی موبایل تان را کنار بگذارید.
• برای بالا رفتن تمرکز، زمان مطالعه را به بازه های کوتاه تقسیم کنید.
• برای افزایش تمرکز، قبل از شروع مطالعه تغذیه مناسبی داشته باشید.

اگرچه ممکن است این روش تا حدی دارای ریتم و آهنگ باشد، اما تکرار غیرضروری آن باعث کاهش خوانایی متن می شود و تمرکز مخاطب را از بین می برد. بنابراین سعی کنید هر بند را با شروعی تازه و متفاوت بنویسید. همین تغییر ساده می تواند تاثیر بزرگی در Scannability محتوا داشته باشد.

✔️ فهرست گلوله ای درست (کمی متفاوت از اصول رایج):

• مکان مناسب انتخاب کنید: جایی آرام و دور از حواس پرتی باعث تمرکز بهتر می شود.
• وسایل مزاحم را کنار بگذارید: موبایل، تبلت یا هر چیز دیگری که ممکن است حواس تان را پرت کند.
• مطالعه را زمان بندی کنید: مطالعه در بازه های ۲۵ تا ۳۰ دقیقه ای همراه با استراحت های کوتاه، بازده را افزایش می دهد.
• با انرژی شروع کنید: تغذیه سبک و مناسب قبل از مطالعه می تواند تمرکز ذهنی شما را بیشتر کند.

این تکرار، نه تنها خوانایی متن را کاهش می دهد، بلکه باعث می شود مخاطب نتواند سریع و راحت نکات را از هم تفکیک کند.

نکته ای که نباید یادتان برود!

ابزارهای هوش مصنوعی از بولت لیست زیاد استفاده می کند؛ بنابراین سعی کنید به صورت مدیریت شده از ان استفاده نمایید. زیرا ربات های گوگل حتی در صورت هیومنایز بودن متن (بدون استفاده از AI) شاید محتوای شما را به علت استراکچر مشابه با متون نوشته شده توسط AI، به عنوان محتوای نوشته شده با هوش مصنوعی تشخیص دهند!

این امر به خودی خود، بد نیست اما نمره کیفیت کمتری پیش الگوریتم های گوگل دارد.

این جمله را آویزه گوشتان کنید: در بستر وب، زیاده روی در هر کاری، اسپمینگ محسوب می شود.

سوالات متداول درباره استفاده از بولت لیست در محتوا

۱- چه زمانی استفاده از بولت لیست نسبت به متن معمولی اولویت دارد؟

وقتی هدف ارائه چند راهکار، ویژگی یا مزیت قابل اقدام یا مقایسه ای است، استفاده از بولت لیست به جای جملات طولانی باعث انتقال سریع تر اطلاعات به خواننده می شود.

۲- چرا جمله آغازین هر آیتم در بولت لیست اهمیت دارد؟

طبق توصیه HubSpot، آغاز هر مورد باید با واژه ای کلیدی و تأثیرگذار همراه باشد تا پیام اصلی به سرعت به مخاطب منتقل شود و توجه او را جلب کند.

۳- هر چند پاراگراف یک بار باید از بولت لیست استفاده کرد؟

بر اساس تحلیل های یاسر آقامحمدی متخصص سئو و بازاریابی محتوا، استفاده از بولت لیست در فاصله هر ۳ تا ۵ پاراگراف، ساختار محتوا را خواناتر می کند و نرخ پرش کاربران را کاهش می دهد.

۴- چگونه می توان از بولت لیست برای بهبود سئو استفاده کرد؟

اگر آیتم های بولت شامل کلمات کلیدی LSI یا مرتبط معنایی باشند، به گوگل کمک می کنند تا موضوع محتوا را بهتر درک کند و شانس نمایش در Featured Snippet را افزایش می دهد.

بر اساس تجربه تیم محتوایی ایران فاندر، با استفاده از بولت لیست ها حتی می توانید در نتایج SearchGPT نیز حضور پر رنگ تری داشته باشید.

۵- تفاوت بین بولت لیست و لیست عددی چیست و چه زمانی باید از عددگذاری استفاده کرد؟

لیست عددی برای مواردی با ترتیب اهمیت یا مراحل مشخص مناسب تر است. اگر هدف صرفاً دسته بندی اطلاعات بدون اولویت باشد، بولت ساده کافی است.